با حضور معاون پژوهشی وزیر علوم؛ از برگزیدگان پژوهش و فناوری آذربایجان غربی تجلیل شد

 طی مراسمی با حضور دکتر ابطحی معاون پژوهشی وزیر علوم تحقیقات و فناوری، حجت الاسلام و المسلمین قریشی نماینده ولی فقیه در استان، معاون استاندار، رئیس دانشگاه ارومیه و جمعی از مسئولین، به میزبانی دانشگاه ارومیه از برگزیدگان پژوهش و فناوری استان تجلیل شد.

معاون وزیر علوم: دانشگاه‌ها باید ارزش‌آفرین باشند

 معاون پژوهشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در این مراسم  گفت: دانشگاه‌ها باید به‌جای تمرکز تنها بر تولید علم، به سمت ارزش‌آفرینی، تعامل با جامعه و صنعت، و حل ابرچالش‌ها حرکت کنند.

دکتر سید مهدی ابطحی بر لزوم تغییر ماهیت دانشگاه‌ها و تبدیل آن‌ها به دانشگاه‌های نسل سوم تأکید کرد و با اشاره به جایگاه دانشگاه‌ها در فرآیند پیشرفت و توسعه کشور، گفت: دانشگاه‌ها باید به محلی تبدیل شوند که علاوه بر تولید علم، به حل مشکلات جامعه و صنعت پرداخته و به مرجعیت علمی دست یابند. این مرجعیت باید به گونه‌ای باشد که از دانشگاه انتظار داشته باشیم در مسائل مختلف کشور و جامعه تأثیرگذار باشد.

دکتر ابطحی افزود: انتظار از دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه‌های نسل سوم، این است که علاوه بر تدریس و آموزش، نقش مؤثری در کارآفرینی، نوآوری و حتی حل مشکلات کلان اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا کنند.

وی در ادامه به تفاوت‌های دانشگاه‌های نسل اول، دوم و سوم اشاره کرد و اظهار کرد: در دانشگاه نسل اول، دانشگاه صرفاً مکانی برای آموزش و تدریس بود. در نسل دوم، دانشگاه‌ها بیشتر به پژوهش و روابط آکادمیک پرداختند. اما در دانشگاه‌های نسل سوم، تحول اساسی در ماهیت دانشگاه‌ها رخ می‌دهد. 

معاون وزیر علوم تأکید کرد: دانشگاه‌های نسل سوم باید به‌جای اینکه فقط به تربیت نیروی انسانی بپردازند، دانشجویان را به سمت کارآفرینی و نوآوری هدایت کنند.

ابطحی همچنین درخصوص آذربایجان غربی نیز گفت: این استان ظرفیت‌های بالایی از نظر موقعیت جغرافیایی، منابع انسانی و اساتید برجسته دارد که می‌تواند نقش مؤثری در پیشبرد این تحول ایفا کند.

وی از دانشگاه‌ها خواست که برای تحقق این اهداف، نقش خود را به‌عنوان دانشگاه کارآفرین ایفا کنند و افزود: صنعت باید از دانشگاه بخواهد تا از توان علمی آن بهره‌برداری کند، چراکه همکاری نزدیک صنعت و دانشگاه می‌تواند به پیشرفت‌های قابل توجهی در عرصه‌های مختلف منجر شود.

تقویت پیوند دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی، کلید حل مشکلات استان است

معاون توسعه مدیریت و منابع استاندار آذربایجان غربی نیز در این در مراسم، با تأکید بر اهمیت پیوند دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی، گفت: مسائل حیاتی استان همچون احیای دریاچه ارومیه، بهره‌وری در بخش کشاورزی، و توسعه زیرساخت‌ها تنها با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و بر اساس پژوهش‌های علمی قابل حل است.

کاک درویشی، ضمن اشاره به ظرفیت‌های علمی موجود در استان، بر ضرورت تقویت پیوند دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی تأکید کرد و گفت: یکی از سیاست‌های جدی ما در استان، نزدیک کردن ظرفیت‌های علمی و دانشگاه‌ها به نیازهای اجرایی استان است. دانشگاه‌ها باید در حل مسائل استان نقش پررنگ‌تری ایفا کنند.

وی ادامه داد: دانشگاه ارومیه، دانشگاه صنعتی ارومیه، دانشگاه پیام نور و سایر مراکز پژوهشی استان باید در مسائل حیاتی استان نظیر منابع آب، احیای دریاچه ارومیه، ارتقاء شاخص‌های توسعه یافتگی در شهرستان‌ها و حل مسائل اجتماعی، حضور فعال داشته باشند. هیچ‌یک از این مسائل بدون پژوهش‌های علمی و کاربردی حل نخواهد شد.

معاون استاندار همچنین به برخی چالش‌های کلیدی استان اشاره کرد و گفت: نیاز به افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی، مقابله با ریزگردها، و تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل و تجارت از جمله مسائل مهم استان هستند که باید با بهره‌گیری از پژوهش‌های علمی و نوآورانه، به آن‌ها پرداخته شود.

وی در ادامه اظهار کرد: آذربایجان غربی استانی با ظرفیت‌های کم‌نظیر است که از موقعیت مرزی و تجاری بین‌المللی گرفته تا کشاورزی، صنایع تبدیلی، گردشگری و معادن، همه این ظرفیت‌ها نیازمند پژوهش‌های مسئله‌محور و علمی است تا بتوانند به شکوفایی برسند.

درویشی با اشاره به نقش حیاتی پژوهش در توسعه استان گفت: آذربایجان غربی باید پرچم‌دار در حوزه پژوهش باشد و این پرچم نباید افت کند. پژوهشگران و مراکز تحقیقاتی باید در تصمیم‌سازی و راهبری توسعه استان، نقش اساسی داشته باشند.

امام جمعه ارومیه: تحقیق و پژوهش اساس دین اسلام و عامل پیشرفت جامعه است

 نماینده ولی‌ فقیه در آذربایجان غربی، نیز در این مراسم با اشاره به اهمیت تحقیق و پژوهش در اسلام، گفت: پژوهش نه‌تنها در دین، بلکه در زندگی بشری از ارکان اساسی است و به‌عنوان وسیله‌ای برای شناخت حقیقت و تقویت باورهای دینی مطرح است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی قریشی به ارتباط مستقیم تحقیق و پژوهش با آموزه‌های دینی اشاره کرد و افزود: پژوهش و تحقیق از اصول اساسی دین اسلام است. حتی در اصول دین، تقلید جایز نیست و هر فرد باید به‌طور مستقل در مورد اصول دین تحقیق و پژوهش کند.

نماینده ولی‌فقیه در استان با بیان اینکه خدای تبارک و تعالی در قرآن کریم به تفکر و تدبر اهمیت ویژه‌ای داده است، تاأکید کرد: آیات قرآن و روایات معصومین علیهم‌السلام به صورت گسترده بر ضرورت تحقیق و پژوهش در تمام زمینه‌ها، از جمله علوم دینی و تجربی، تأکید دارند.

وی همچنین به اهمیت قلم و نوشتار در دین اسلام اشاره کرد و گفت: خدای سبحان به قلم قسم خورده است که این نشان‌دهنده جایگاه ویژه علم و تحقیق در اسلام است. پیامبر اسلام نیز فرمودند که علم از ویژگی‌های الهی است و عالم کسی است که به نور الهی هدایت می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین قریشی در ادامه، از پژوهشگران و محققان خواست که با نیت الهی به تحقیق و پژوهش بپردازند و افزود: در اسلام، علم تنها کسب دانایی نیست بلکه باید در جهت خدمت به جامعه و تقویت دین خدا باشد. پژوهشگران متدین در مسیر علم و پژوهش، از عنایت ویژه‌ای برخوردار خواهند بود و این تحقیق‌ها، در قیامت برای آن‌ها وسیله‌ای برای نزدیکی به خداوند خواهد بود.

رئیس دانشگاه ارومیه: دانشگاه با توسعه پژوهش‌های کاربردی به‌دنبال حل مشکلات استان است

 رئیس دانشگاه ارومیه بر اهمیت توسعه فناوری‌های نوین و افزایش همکاری‌های علمی و پژوهشی با صنایع تاکید کرد و گفت: دانشگاه ارومیه به‌طور جدی در حال برنامه‌ریزی برای توسعه پروژهش‌های کاربردی در راستای حل مشکلات استان است.

دکتر محمودرضا زادباری با اشاره به نیاز مبرم کشور به توسعه فناوری و پژوهش‌های کاربردی، افزود: ما در دانشگاه ارومیه تلاش داریم تا با تعریف برنامه‌های هدفمند و با کمک بنیاد حامیان علم و فناوری، دانشگاه را به یکی از مراکز پیشرو در زمینه فناوری‌های نوین تبدیل کنیم.

دکتر رضا زاد در ادامه اظهار کرد: بنیاد حامیان علم و فناوری، به‌نوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دانشگاه، به منظور تقویت ارتباط بین دانشگاه و صنعت راه‌اندازی شده است و می‌تواند نقشی کلیدی در توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و ارتقاء فناوری‌های نوین در استان ایفا کند.

وی همچنین بااشاره به اهمیت ایجاد تیم‌های کاری هدفمند در دانشگاه و پژوهشکده‌ها افزود: برای حرکت مؤثر در مسیر فناوری، نیاز به تیم‌های تخصصی و مأموریت‌محور داریم که از یک سو به نیازهای جامعه پاسخ دهند و از سوی دیگر، به مرزهای دانش و فناوری‌های نوین دست یابند.

رئیس دانشگاه ارومیه با اشاره به پروژه‌های کلیدی در حوزه هوش مصنوعی، اعلام کرد: دانشگاه ارومیه تفاهم‌نامه‌هایی با وزارت آموزش و پرورش و وزارت ارتباطات امضاء کرده است تا دانش‌آموزان و محققین استان را در زمینه توسعه هوش مصنوعی آموزش دهند.

وی به مشکل اعتبار مالیاتی و نیاز به اصلاحات در این حوزه برای حمایت از پژوهشگران و شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره کرد و.گفت: اعتبار مالیاتی می‌تواند ابزار مؤثری برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و حمایت از پژوهشگران باشد. ما در تلاشیم تا با همکاری مسئولین، این امکان را فراهم کنیم.

رئیس دانشگاه ارومیه در ادامه بااشاره به پروژه‌های مهم دانشگاه در زمینه احیای دریاچه ارومیه و اجرای سیستم‌های آبیاری هوشمند در استان تأکید کرد: دانشگاه ارومیه به عنوان یکی از مراکز تحقیقاتی استان، مسئولیت اجتماعی خود را در راستای حل مسائل محیط‌زیستی و کشاورزی به دوش می‌کشد.

وی، با اشاره به برنامه‌های آینده دانشگاه در راستای ارتقای معیشت و رفاه اساتید و پژوهشگران، گفت: ما به طور جدی در تلاش هستیم تا از طریق حمایت‌های مالی، وضعیت معیشتی اساتید را بهبود ببخشیم. همچنین، امیدواریم که به زودی شاهد افزایش حقوق اساتید و ارائه امکانات رفاهی بیشتری به آنها باشیم.

ارتقای جایگاه علمی دانشگاه ارومیه

معاون پژوهشی دانشگاه ارومیه نیز در این مراسم، با ارائه آمارهای دقیق از وضعیت تولید علم در استان، تأکید کرد: آذربایجان غربی با وجود چالش‌های مختلف، در حال ارتقای جایگاه علمی خود در کشور است و تولیدات علمی استان از رشد خوبی برخوردار است.

دکتر مقصود سلیمان‌پور بابیان اینکه میزان تولید علم در آذربایجان غربی، از سال ۲۰۱۸ تا کنون شاهد رشد قابل‌توجهی بوده است،گفت: در سال ۲۰۱۸، سهم استان از تولیدات علمی در پایگاه‌های معتبر جهانی مانند Web of Science، ۲.۲۸ درصد بود که این رقم در سال جاری به ۲.۷۴ درصد افزایش یافته است. با این حال، با توجه به اینکه جمعیت استان حدود چهار درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد، هنوز فاصله‌ای معنادار با متوسط کشوری داریم.

وی همچنین به تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های استان اشاره کرد و افزود: دانشگاه آزاد اسلامی با ۶۵۸ نفر اعضای هیئت علمی بیشترین تعداد را دارد، پس از آن دانشگاه ارومیه با ۵۱۲ نفر قرار دارد. دانشگاه علوم پزشکی نیز با ۵۴ نفر اعضای هیئت علمی در رتبه بعدی قرار دارد.

معاون پژوهشی دانشگاه ارومیه در ادامه آمار تولید مقالات علمی استان را در پایگاه‌های معتبر بین‌المللی ارائه داد و گفت: از آبان سال گذشته تا آبان امسال، دانشگاه ارومیه ۸۲۵ مقاله در پایگاه ISI منتشر کرده است. دانشگاه علوم پزشکی ارومیه نیز ۵۳۱ مقاله علمی در همین مدت زمان به چاپ رسانده است. این مقالات نشان‌دهنده رشد و فعال بودن پژوهشگران استان در عرصه‌های مختلف علمی است.

دکتر سلیمان‌پور سپس به تعداد مقالات نمایه شده در پایگاه‌های معتبر علمی مانند Scopus و ISC اشاره کرد و افزود: در پایگاه استنادی Scopus، دانشگاه ارومیه ۸۱ مقاله منتشر کرده است. در پایگاه ISC نیز این رقم برای دانشگاه ارومیه ۴۷۵ مقاله است. این آمار نشان‌دهنده جایگاه قابل توجه دانشگاه‌های استان در تولید علم است.

وی همچنین به تعداد طرح‌های ارتباط با صنعت و حجم قراردادهای منعقد شده در این حوزه اشاره کرد و گفت: در سال گذشته، دانشگاه ارومیه ۸۰ قرارداد ارتباط با صنعت داشته است که حجم این قراردادها به ۲۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان می‌رسد. 

دکتر سلیمان‌پور در ادامه به اختراعات و ابتکارات اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های استان اشاره کرد و گفت: در سال گذشته، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه با ۱۲ اختراع ثبت‌شده، بیشترین تعداد اختراعات را در میان دانشگاه‌های استان داشته است. همچنین دانشگاه ارومیه و دانشگاه آزاد اسلامی به ترتیب با ۴۲ و ۴۱ کتاب چاپ‌شده، نقش مهمی در توسعه فرهنگی و علمی استان ایفا کرده‌اند.

وی با تأکید بر اهمیت فرصت‌های مطالعاتی برای ارتقاء سطح علمی اعضای هیئت علمی، گفت: امسال پنج نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه ارومیه برای دوره‌های فرصت مطالعاتی به خارج از کشور اعزام شده‌اند. این فرصت‌ها به ما این امکان را می‌دهند که آخرین دستاوردهای علمی جهان را در دانشگاه‌های استان به کار بگیریم.

معاون پژوهشی دانشگاه ارومیه با بیان اینکه دانشگاه‌های استان در حال حرکت به سوی علمی‌تر شدن و ارتباط بیشتر با صنعت هستند، افزود: ما در دانشگاه ارومیه، همواره به دنبال ارتقای سطح پژوهشی و علمی استان و کشوریم و امیدواریم که با همکاری‌های بیشتر با مراکز علمی و صنعتی، بتوانیم در جهت حل چالش‌های کلان استان و کشور گام برداریم.

استقرار ۷ مرکز رشد در آذربایجان غربی 

همچنین رئیس پارک علم و فناوری آذربایجان غربی در این مراسم به معرفی دستاوردهای نوآوری و فناوری در استان پرداخت و از استقرار هفت مرکز رشد در شهرستان‌های مختلف خبر داد.

وی همچنین به برنامه‌های توسعه اکوسیستم نوآوری در راستای تقویت صنایع غیرکشاورزی و کاهش وابستگی به بخش کشاورزی، از جمله ایجاد کشاورزی هوشمند و مدرن، اشاره کرد و در ادامه گفت: در حال حاضر، استان دارای ۱۰۵ شرکت دانش‌بنیان است که در بین آن‌ها ۴۳ شرکت در پارک علم و فناوری مستقرند.

وی افزود: استان با وجود چالش‌ها، در رتبه ۱۶ کشور از لحاظ تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان قرار دارد و تعداد واحدهای فناور استان به ۱۳۷ واحد رسیده است. این در حالی است که بخش‌های جدید اقتصادی مانند فناوری اطلاعات، برق و الکترونیک در حال رشد بوده و سهم این بخش‌ها از تولید ناخالص داخلی استان به حدود ۴۰ درصد رسیده است.

تمرکز بر تقویت فناوری و نوآوری در شهرستان‌ها

رئیس پارک علم و فناوری استان همچنین از برنامه‌های جدید برای توسعه مراکز رشد در شهرستان‌ها و تقویت اکوسیستم نوآوری در مناطق مختلف خبر داد و گفت: ما برنامه‌ریزی کردیم تا علاوه بر مراکز رشد موجود در شهرهایی مانند ماکو، خوی و میاندوآب، شهرستان‌هایی همچون شاهیندژ، مهاباد و دیگر مناطق شمال استان را نیز به این اکوسیستم اضافه کنیم.

وی تصریح کرد: ایجاد و تقویت این مراکز به توسعه و شکوفایی استعدادهای جوان در اقصی نقاط استان کمک خواهد کرد.

پیشرفت‌های قابل توجه در حوزه کشاورزی هوشمند

دکتر حیدری به برنامه‌های آتی در حوزه کشاورزی نیز اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین چالش‌های ما در استان، وابستگی زیاد به بخش کشاورزی است. اما با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شده، قصد داریم با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و هوشمند، کشاورزی مدرن و پیشرفته را در استان پیاده‌سازی کنیم تا علاوه بر افزایش بهره‌وری، امنیت غذایی را نیز تأمین کنیم.

وی در ادامه اشاره کرد: با توجه به ظرفیت‌های موجود، در آینده نزدیک شاهد شکل‌گیری یک بخش کشاورزی هوشمند خواهیم بود که می‌تواند نقش مهمی در توسعه استان ایفا کند.

رئیس پارک علم و فناوری استان همچنین از وضعیت اشتغال در شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان انتقاد کرد و گفت: سرانه اشتغال در این شرکت‌ها پایین است و به ازای هر شرکت حدود ۵ نفر اشتغال ایجاد شده است. این نشان‌دهنده نیاز به رشد و اسکیل آپ در شرکت‌های فناور است که برای حل این مشکل، برنامه‌ریزی‌هایی انجام داده‌ایم تا منابع و حمایت‌ها به سمت شرکت‌هایی که در آستانه رشد و گسترش هستند، هدایت شود.

در این مراسم از ۷۰ نفر از پژوهشگران و فناوران برتر تجلیل شد.